Amaç: Kolistin, siklik katyonik polipeptid antibiyotikler arasındaki polimiksin grubundan konsantrasyona bağımlı bir antibiyotiktir. Farmakokinetik ve farmakodinamik özelliklerindeki karmaşıklık, kolistin uygulamalarında farklılıklara yol açmaktadır. Bu çalışmada kolistinin çoklu ilaç dirençli Gram-negatif bakteri infeksiyonlarındaki kullanımı değerlendirilmiştir.

Yöntemler: Çalışmaya Mayıs 2014-Ocak 2015 arasında hastanede yattığı sırada kolistin tedavisi uygulanan 18 yaşından büyük 193 erişkin hasta dahil edildi. Hasta bilgileri retrospektif olarak değerlendirildi. İnfeksiyondan sorumlu mikroorganizmalar, direnç oranları, kolistin dozu, uygulama süresi ve yolu, yan etkileri ve klinik ve mikrobiyolojik yanıtlar kaydedildi.

Bulgular: Kolistin alan hastalar ortalama 20 gündür hastanede yatan, çoklu ilaç dirençli Gram-negatif mikroorganizmalarla infekte olmuş veya infekte olduğu düşünülen hastalardı. İV ve intratekal kolistin alan tüm hastalara kolistin başka bir antimikrobiyalle kombine olarak uygulanmış, kombinasyon için en çok bir karbapenem tercih edilmişti. İV kolistin alanlarda, dozlar arasında farklılıklar vardı ve yükleme dozu hastaların %98’inde uygulanmamıştı. İnhalasyon yoluyla ve intratekal olarak verilen dozlar literatür önerilerine uygundu. Kolistin intratekal olarak İV yolla birlikte verilirken; inhalasyon yoluyla uygulandığında kimi zaman tek başına verilmişti. Kolistinin inhalasyon yoluyla tek başına ya da İV yolla birlikte verildiği hastaların şifa oranlarında fark gözlenmedi. Kolistin kullanımı sırasında yan etki olarak 33 (%25.4) hastada nefrotoksisite ve 7 (%3.6) hastada nörotoksisite geliştiği görüldü. Nefrotoksisite gelişmesinde etkili tek faktörün, ileri yaş olduğu tespit edildi (p<0.001). Kolistin 193 hastanın 19’unda yan etkiler nedeniyle sonlandırılmıştı. Etken mikroorganizmalar arasında kolistine direnç oranı %4.3 olup, direnç gelişen hastaların direnç gelişmeden önce ortalama 19.9±9.4 gün kolistin kullandıkları tespit edildi. Kolistin tedavisi alan hastalarda şifa oranı %56 idi ve tüm hastalarda mortaliteyi belirleyen en önemli faktörün ileri yaş (63.9±2) olduğu görüldü (p=0.001).

Sonuçlar: Çalışmanın sonucunda, çoklu ilaç dirençli Gram-negatif bakteri infeksiyonlarındaki tedavi seçeneklerinden biri olan kolistinin en sık yan etkisi nefrotoksisitedir. Kolistin uygulamasıyla ilgili olarak aynı hastane içinde farklı yollardan kullanımın söz konusu olduğu ve hastaların tamamına yakınında ilaç prospektüsünde ve literatürde önerilen yükleme dozunun uygulanmadığı gözlenmiştir.

Klimik Dergisi. 2020; 33(2): 142-7.

Cite this article as: Coşkun B, Azap A, Yılmaz G, Ayhan M, Sarıcaoğlu EM. [Results of colistin treatment in multidrug-resistant Gram-negative bacterial infections]. Klimik Derg. 2020; 33(2): 142-7. Turkish.